# 14.07.2005 # # 3300 çeviri # # Kaynak: www.vateonline.com # # Uyarlama: www.ferheng.org # # Lisans: GNU Public License # # Kirmanckî (Zazakî)-Türkçe # a ... ra [m] ona [sıfat] a ... ra [m] ondan [sıfat] a [m] o [sifat] a [m] o [zamir] A kêneke ra girewt. O kızdan aldı. A kêneke ra vaje. O kıza söyle. A kêneke vana. O kız söylüyor A sey yew vila pulisîyaya bî. O solgun bir çiçek gibiydi. a ya işte a ya odur acêr aşağıya doğru acor yukarıya doğru adare [m] mart Afrîka [m] Afrika Afrîkaya Başûrî Güney Afrîka Afrîkaya Miyanîne Orta Afrika Cumhuriyeti ahtapot ahtapot ajitator, -e ajitatör akreb [n] akrep ala [m] bayrak alarm [n] alarm alarm cenayene alarm çalmak alarm dayene alarm vermek alaya muhafizî [m] muhafız alayı alaye [m] alay Albanya Arnavutluk Aldûş Gerger aleman [n] alman (tüfek) alfabe [m] alfabe alişke [m] yanak alman, -e Alman almankî Almanca Almanya [m] Almanya Almanyaya Federale [m] Federal Almanya alukî [zh] bademcik amade hazır amade be! hazır ol! (emir) Amerîka [m] Amerika ameyox, -e gelecek anatomî [n] anatomi ancîyayene çekilmek Andorra Andorra Angola Angola anonîm, -e anonim anonîmîye [m] anonimlik Anqara [m] Ankara Antarktîka [m] Antarktika ante [n] bükümlü antene çekmek antiş [n] çekim antîlop, -e antilop antîtanq [n] antitank antîye [m] bükümlü antreman [n] antreman ardim [n] yardım ardim kerdene yardım etmek ardimkerdox, -e yardımcı arê kerdene derlemek arêkerde [n] derleme arêkerdiş [n] derleme arêkerdox, -e derliyen arizî hususi arizî özel arîstokrasî [n] aristokrasi arîstokrat, -e aristokrat arîtmetîk [n] aritmetik Arjantîn Arjantin Armenîstan [n] Ermenistan Arnawudîstan [n] Arnavutluk artîkel [n] artikel arwana [m] deve asan, -e rahat asar öylesi asar kar öylesi iş asarên öylesi asayîş [n] asayiş asayîş [n] emniyet asayîş [n] güvenlik asayîşo cematkî [n] içtimai emniyet asayîşo cematkî [n] sosyal güvenlik asayîşo pêroyî [n] genel asayîş asayîşo pêroyî [n] genel emniyet asayîşo pêroyî [n] genel güvenlik asayîşo sosyal [n] içtimai emniyet asayîşo sosyal [n] sosyal güvenlik asin [n] demir asinên, -e demirden yapılma asinên, -e demirli asinin, -e demirden yapılma asinin, -e demirli asinkar, -e demirci asinkarîye [m] demircilik ask, -e ceylan asmênê fekî [n] damak Asya [m] Asya aşiq, -e aşık aşmaqê fekî [n] damak aşme [m] ay (30 gün) aşme [m] ay (gökteki ay) Aşqele Aşkale aşt barışık aşt bîyene barışmak aştbîyayîş [n] barışma aştî [m] sulh aştîye [m] barış atmije [n] atmaca atome [m] atom aver ileri averşîyayîş ilerleme averşîyene ilerlemek avûkat, -e avukat awanîye [m] bayındırlık awankerdişê cumle cümlenin yapısı awdayîş [n] sulama awe [m] su awi [m] su Awustralya [m] Avustralya Awusturya Avusturya Axin Ağın aye ... ra [m] ondan aye [m] o [zamir] aye [m] onu ayhewa öyle azad, -e özgür azadîye [m] özgürlük Azarpêrt Adaklı Azerbaycan Azerbaycan bac [n] vergi Bahreyn Bahreyn bajar [n] il bajar [n] kent bajar [n] şehir bajar [n] vilayet bal antene ikaz etmek bal antene uyarmak balantiş ikaz etme balantiş uyarma balantiş [n] ikaz balantiş [n] uyarı balîna [m] balina bander bîyene öğrenmek bander kerdene öğretmek bander kerdiş öğretme banderbîyayîş [n] öğrenme banderîye [m] öğretim bandure [m] egemenlik bandure [m] hakimiyet banka [m] banka bankaçî, -ye bankacı bankaçîyîye [m] bankacılık baqa peyîke [m] baldırın arka kısmı baqa qorrî [m] uyluğun arka kısmı bar [n] yük barut [n] barut bask [n] kanat bask [n] kol [II] Baskîl Baskil basko çep [n] sol kanat basko çep [n] sol kol basko rast [n] sağ kanat basko rast [n] sağ kol başûr [n] güney başûrê rojawanî [n] güneybatı başûrê rojhelatî [n] güneydoğu batarya [m] batarya bati [n] haya (erkeklik bezi) bati [n] taşak bawkalik [n] uğurböceği bazirganîye [m] ticaret bazî [n] önkol bazî [n] önkol bazî [n] pazı bazûka [m] bazuka bej [n] kara bejî karasal bejne [m] boy Belçîka Belçika beledîya [m] belediye belengoş [n] kulak tozu (kulağın arkası) belê evet belik [n] küçükdil belike [m] gırtlak Belîz Belize bende [m] bent Bengladeş Bengladeş Benîn Benin beq [n] kurbağa ber kapı beran [n] koç berano maz [n] yaşlı koç berano qert [n] çok yaşlı olan koç berendîre [m] bir-iki yaşındaki dişi kuzu berey geç bergîr [n] beygir Berlîn Berlin berpirsîyar, -e sorumlu Berwarî Pervari berzik [n] apış arası kılları besekerdene edebilmek besekerdene muktedir olmak besekerdene yapabilmek besta [m] beste bestekar, -e bestekar bestekar, -e kompozitor bestox [n] bağlaç bette [m] kaz Bexdad Bağdat bext [n] uğurböceği bext waştene iltica etmek bext waştene sığınmak (iltica etmek) bextwaştiş [n] iltica bextwaştiş [n] sığınma (iltica) beyraqe [m] bayrak Beyrûd Beyrut beyta destpêkerdişî [m] başlangıç beyti beyta peyene [m] son beyit beyte [m] beyit bêçare çaresiz bêçek, -e silahsız bêçika destî [m] el parmağı bêçika linge [m] ayak parmağı bêçike [m] parmak bêderman, -e dermansız bêîntîzam, -e düzensiz bêîntîzam, -e intizamsız bêîntîzam, -e nizamsız bênîzam, -e düzensiz bênîzam, -e intizamsız bênîzam, -e nizamsız bêqayde [n] kuralsız Bêrecûg Birecik bêserûber, -e düzensiz bêserûber, -e intizamsız bêserûber, -e nizamsız Bêsnî Besni bêşlî [n] beşli (tüfek) bêveng, -e sessiz bêveng, -e ünsüz bi -e bi ile bi vasıtasıyla (ile) bi ... ra ile Bi dest werd. Elle yedi. Bi dest werd. Elle yedi. Bi peranê xo herîna. Parasıyla satın aldı. Bi peranê xo herînayo. Parasıyla satın almış. Bi qeleme nuşt. Kalemle yazdı. Bi qeleme nuşt. Kalemle yazdı. bi xo bizzat Bidlîs Bitlis bijangî [zh] kirpik bilbançikî [zh] bademcik bilbil [n] bülbül bilik [n] çük (çocuk dilinde) bilo [n] çük (çocuk dilinde) bin [n] alt binçeng [n] koltukaltı biney biraz binê engilî [n] koltukaltı binê goşî kulak dibi binê linge [n] taban (ayak tabanı) binên, -e alt taraftaki binên, -e alttaki binge [n] temel binpa [n] taban (ayak tabanı) bire [m] karar bire dayene karar vermek bire dayene karara bağlamak bire girewtene karar almak birename [n] kararname birêz, -e sayın birîna çewrî [m] darp yarası birîna derbe [m] darp yarası birîndar, -e yaralı birîne [m] yara birûy [zh] kaş biserûber, -e düzenli biserûber, -e intizamlı biserûber, -e nizamlı Bismil Bismil bite [m] but bize [m] keçi bizêk, -e oğlak bîbika çimî [m] gözbebeği bîbike [m] gözbebeği bîn, -e öbür bîyayene olmak bîyene olmak bîyolojî [n] biyoloji bîzon [n] bizon bocî, -ye küçük yaştaki köpek boçik [n] kuyruksokumu boçik [n] omurganın alt ucu Bolîvya Bolivya bomba [m] bomba bomba bîyene bombalanmak bomba dekerdene bomba koymak bomba eştene bomba atmak bomba kerdene bombalamak bomba teqnayene bomba patlatmak bombarduman bombardıman bombarduman bîyene bombardıman edilmek bombarduman kerdene bombardıman etmek bombaya atome [m] atom bombası bombaya destî [m] el bombası bombaya hîdrojene [m] hidrojen bombası Bongilan Solhan borane [m] güvercin Bosna-Hersek Bosna-Hersek bota binawe [m] denizaltı bote [m] bot Botswana Botswana boverên ötedeki boxaz [n] boğaz boxe [n] boğa boxeçor [n] henüz öküz sayılmayan (yaşça) büyük tosun Brezîlya Brezilya Brundî Burundi bukalemûn, -e bukalemun bum baykuş burokrasî [n] bürokrasi burokrat, -e bürokrat butçe [m] bütçe butçeya leşkerî [m] askeri bütçe Bûlgarîstan [n] Bulgaristan Bûrma Burma Bûtan Bhutan ca [n] mekan ca [n] yer ca ardene icra etmek caardiş [n] icra camêrd [n] erkek cana [m] tay cane [n] tay cayê çekeştişî [n] atış yeri cayê çekeştişî [n] poligon cayê çekeştişî [n] silah atış yeri Cayke beno cayke nêbeno, yew cinîke bena. Bir varmış bir yokmuş, bir kadın varmış. cayo stratejîk [n] stratejik yer cebilxane [n] cephane cehşik, -e sıpa celb [n] celp celb kerdene celp etmek celbname [n] celpname cematkî içtimai cematkî sosyal cemse [m] cemse cenayene çalmak (zil vs.) cendirme [n] jandarma ceng [n] harp ceng [n] savaş ceribnayîş [n] deneme ceribnayîşo edebî [n] edebi deneme cewrik, -e encek cewrik, -e encik cewrik, -e enik cewrik, -e köpek yavrusu ceza [m] ceza cezaya girane [m] ağır ceza cezaya hepisî [m] hapis cezası cezaya mergî [m] ölüm cezası cezaya muebbedî [m] müebbet ceza cezaya pereyan [m] para cezası cezaya sivike [m] hafif ceza cezaya zîndanî [m] hapis cezası Cezayîr Cezayir cêr [n] aşağı cêr ra aşağıdan cêr ro aşağıdan cêrên, -e aşağı taraftaki cêrên, -e aşağıdaki cêrin, -e aşağı taraftaki cêrin, -e aşağıdaki cigêrayene araştırmak cigêrayîş [n] araştırma cigêrayox, -e araştırmacı Ciminî Üzümlü cinawir [n] kurt cinawire [m] dişi kurt cincinike [m] kelebek cinitene çalmak (zil vs.) cinî [m] kadın cinî [m] karı cinîke [m] kadın Cinîya to se va? Karın ne dedi? cinîye [m] kadın cinîye [m] karı cins [n] cins ciwîyayene yaşamak Cîbûtî Cibuti cîgere [m] karaciğer cîhan [n] dünya cîld [n] cilt cînege [m] favori cîpa leşkerî [m] askeri cip cîpe [m] cip cografya [m] coğrayfa conega [n] tosun cor [n] yukarı cor de yukarıdan cor ra yukarıdan corên, -e yukarı taraftaki corên, -e yukarıdaki corin, -e yukarı taraftaki corin, -e yukarıdaki cucik [n] çük (çocuk dilinde) culixe [m] hindi cumle [m] cümle cumle [m] tümce cumleya karî [m] eylem cümlesi cumleya karî [m] fiil cümlesi cumleya nameyî [m] ad cümlesi cumleya nameyî [m] isim cümlesi cumleya negatîfe [m] olumsuz cümle cumleya persî [m] soru cümlesi cumleya pêrabestîye [m] bileşik cümle cumleya pozîtîfe [m] olumlu cümle cumleya sade [m] basit cümle cumleyê rêzkî sıra cümleler Curnê Reş Hilvan Çad Çad çap kerdene basmak çape [m] basım çape [m] baskı (kitap baskısı vb.) çapemenîye [m] basın çapik çabuk çapik tez çapikîye [m] çabukluk çapikîye [m] tezlik çapxane [n] basımevi çaq [n] bacak çar dört çar sey dört yüz çar-panc reyî dört beş kez çarane [m] dörtlük çarane [m] rübai çare [n] alın çare [n] çare çarês on dört çarin, -e dördüncü çarnayox, -e çeviren çarpê, -ye eşek çarşeme [n] çarşamba Çat Çat Çeçenîstan [n] Çeçenistan çek [n] çek çekçeko [n] çekirge çekdar, -e silahlı çeke [m] silah Çekîstan [n] Çek Cumhuriyeti çekuya hemmanîye [m] eşanlamlı kelime çekuya hemmanîye [m] eşanlamlı sözcük çekuya hemvenge [m] eşsesli kelime çekuya hemvenge [m] eşsesli sözcük çekuya pêrabestîye [m] bileşik kelime çekuya pêrabestîye [m] bileşik sözcük çekuya sade [m] basit kelime çekuya sade [m] basit sözcük çekuya viraştîye [m] türemiş kelime çekuya viraştîye [m] türemiş sözcük çekuye [m] kelime çekuye [m] sözcük çele [n] ocak (ocak ayı) Çemişgezek Çemişgezek çende ne kadar Çende ez zana ti zî ende zanî. Ben ne kadar biliyorsam sen de o kadar biliyorsun. çende... ende... ne kadar ... o kadar çene [n] çene çeneyo binên [n] üst çene çeneyo serên [n] alt çene çeng [n] omuz başı çengile kol [I] çep sol çeqel, -e çakal çeqer çeşît çeşit Çewlîg Bingöl çewr [n] darbe çewres kırk çewresin, -e kırkıncı çêlik, -e civciv Çêlikan Çelikhan çêlikê kutikî [n] encek çêlikê kutikî [n] encik çêlikê kutikî [n] enik çêlikê kutikî [n] köpek yavrusu Çêrme Yedisu Çêrmûg Çermik çi ne Çi cinî çi camêrd heme amey. Kadın olsun, erkek olsun, hepsi geldiler Çi yo? Nedir? çi... çi... olsun ... olsun çiçik [n] meme çije [n] meme çijeyê xazmikî [zh] bademcik çik ne Çik o? Nedir? çike çünkü çim [n] göz çime [n] kaynak çimeyê huqûqî [n] hukukun kaynağı çimeyê kitabî kitabın kaynakları Çinar Çınar çitur nasıl çî [n] şey çî-mî eşya çîlik [n] bızır çîlik [n] klitoris Çîn Çin çînçinike [m] kelebek çîp [m] baldır çîp [m] incik (baldır) çîpike [m] bilek (ayak bileği) çok [n] diz çulik [n] çük (çocuk dilinde) çûçik, -e kuş çûçik, -e serçe dadgeha bazirganîye [m] ticaret mahkemesi dadgeha bazirganîye [m] ticaret mahkemesi dadgeha ceza [m] ceza mahkemesi dadgeha ceza [m] ceza mahkemesi Dadgeha Heqanê Mêrdiman a Ewropa (DHME) Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Dadgeha Heqanê Mêrdiman a Ewropa (DHME) Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) dadgeha huqûqî [m] hukuk mahkemesi dadgeha huqûqî [m] hukuk mahkemesi dadgeha îdarî [m] idari mahkeme dadgeha îdarî [m] idari mahkeme dadgeha pêardişî [m] sulh mahkemesi dadgeha pêardişî [m] Sulh mahkemesi dadgeha tîcaretî [m] ticaret mahkemesi dadgeha tîcaretî[m] ticaret mahkemesi dadgeha werêardişî [m] sulh mahkemesi dadgeha werêardişî[m] Sulh mahkemesi dadgehe [m] mahkeme dadger, -e hakim dadger, -e yargıç dadgerîye [m] hakimlik dadgerîye [m] yargıçlık Danîmarka Danimarka Dara Hênî Genç darkutik [n] ağaçkakan darnequr [n] ağaçkakan dawet [n] davet dawet kerdene davet etmek dawetbîyaya [m] davetli dawetbîyaye [n] davetli dawetkerdiş [n] davet etme dawetname [n] davetname De nara mi waştnî ke şêro o nêşînî. Bu kez (şimdi de) ben gitmesini istiyordum o gitmiyordu de yo -dedir (içindedir) defter [n] defter dej [n] acı dej [n] ağrı dej [n] üzüntü dejayene acımak dejayene ağrımak dejayene üzülmek dekan, -e dekan dekanîye dekanlık dele [m] dişi köpek dele- .. dişi (hayvan için) deleverge [m] dişi kurt dem [n] zaman deman [n] icar deman kerdene icar etmek demo ameyox [n] gelecek zaman demo ameyox [n] gelecek zaman demo hîra [n] geniş zaman demo nikayin [n] şimdiki zaman demo nikayin [n] şimdiki zaman demo vîyarte [n] geçmiş zaman demo vîyarte [n] geçmiş zaman demo vîyarteyo dîyar [n] -di'li geçmiş zaman demo vîyarteyo nedîyar [n] -miş'li geçmiş zaman demo vîyarteyo nedîyar [n] -miş'li geçmiş zaman demo vîyarteyo nedîyaro verên [n] -miş'li geçmiş zamanın hikayesi demo vîyarteyo nedîyaro verên[n] -miş'li geçmiş zamanın hikayesi demo vîyarteyo nikayin [n] şimdiki zamanın hikayesi demo vîyarteyo nikayin [n] şimdiki zamanın hikayesi demo vîyarteyo nîyetin [n] gelecek zamanın hikayesi demo vîyarteyo nîyetin [n] gelecek zamanın hikayesi demo vîyarteyo nîyetin [n] sanal geçmiş zaman demo vîyarteyo nîyetin o nezdî [n] yakın sanal geçmiş zaman demo vîyarteyo riwayetin [n] şimdiki zamanın rivayeti demo vîyarteyo riwayetin [n] şimdiki zamanın rivayeti demo vîyarteyo riwayetin [n] şimdiki zamanın rivayeti demokrasî [n] demokrasi demokrat, -e demokrat demokratîk demokratik dengbêj, -e ses sanatçısı dengbêj, -e türkü söyliyen (ses sanatçısı) dengbêj, -e şarkıcı Depe Karakoçan der o -dedir (içindedir) derbe [m] darbe derece [m] derece derheqê hakkında derman [n] derman dersa deştene [m] dikiş dersi derse [m] ders dersxane [n] dershane dersxane [n] derslik des on desin, -e onuncu dest [n] el dest dayene desteklemek dest dayîş yewbînan dayanışma dest pêkerdene başlamak desta yewbînan girewtiş dayanışma destane [m] destan destankî destansal destdayîş [n] destekleme destgirewtene desteklemek destgirewtiş [n] destekleme destpêkerdiş [n] başlama destpêkerdiş [n] başlangıç destpêkerdişê huqûqî [n] hukuk başlangıcı destpêkerdişê huqûqî [n] hukuk başlangıcı deştene dikmek deştene [m] dikiş deştiş [n] dikme deva [m] deve devacêr aşağıya doğru devacêr yokuş aşağı devacor yokuş yukarı devacor yukarıya doğru deve [n] deve dewa [m] dava dewaker, -e davacı dewayin, -e davalı dewayin, -e davalı dewe [m] köy dewij, -e köylü dewleta huqûqî [m] hukuk devleti dewleta polîsî [m] polis devleti dewlete [m] devlet Dewletê Yewbiyayey ê Amerîka Amerika Birleşik Devletleri deyîrbaz, -e ses sanatçısı deyîrbaz, -e şarkıcı deyîrbaz, -e türkü söyliyen (ses sanatçısı) deyîre [m] türkü deyn [n] alacak deyn [n] borç deyndar, -e borçlu deyndarîye [m] borçluluk Dêrsim [n] Tunceli dêrsimij, -e Dersimli di iki Di rey ti şîy, na rey zî ez şona. İki kez sen gitttin, bu kez de ben gidiyorum di sey iki yüz dibistane [m] ilkokul dibistane [m] ilkokul didan [n] diş didanê kursî [n] azıdişi didanê kursî [n] azıdişi didanê kursî [n] öğütücü dişi didanê qirnî [n] azıdişi didanê qirnî [n] öğütücü dişi Dih Eruh dije [n] kirpi dikleyîr [n] küçük yaştaki erkek keklik dikleyîr [n] küçük yaştaki horoz dimaşkil [n] akrep dimpiştik [n] akrep dinya [m] dünya dirbete [m] yara dirbetin, -e yaralı dişeme [n] pazartesi dişmen, -e düşman dişmenîye [m] düşmanlık diwês on iki diwêsin, -e onikinci dîk [n] horoz dîkê misrî [n] hindi dîkê qaze [n] hindi dîksilêman [n] ibibik kuşu dîktator, -e diktatör dîktatorîye [m] diktatörlük dîploma [m] diploma dîwan [n] divan dîwanê edaletî [n] adalet divanı Dîwanê Edaletî yê Laheye [n] Lahey Adalet Divanı dîyalekte [m] lehçe dîyar, -e belirtili Dîyarbekir Diyarbakır dîyin, -e ikinci dîyin, -e ikinci Domînîk Dominik dorme [n] çevre dost, -e dost dostîye [m] dostluk doşe [m] omuz dozger, -e savcı dozgerîye [m] savcılık dram [n] dram dramatîk, -e dramatik dramatîze kerdene dramatize etmek duyes on iki dûdû [n] ibibik kuşu e evet e kerdene kabul etmek edalet [n] adalet edat [n] edat edat [n] ilgeç edatê negatîfîye [n] olumsuzlama edatı edebî, -ye edebi edebî, -ye yazınsal edebîyat [n] edebiyat edebîyat [n] yazın edebîyatê aşiqan [n] aşık edebiyatı edebîyatê cîhanî dünya edebiyatı edebîyatê dîwanî [n] divan edebiyatı edebîyatê karkeran [n] işçi edebiyatı edebîyatê mîzehî [n] mizah edebiyatı edebîyatê şarî [n] halk edebiyatı edebîyatkar, -e edebiyatçı edebîyatkarîye [m] edebiyatçılık edebîyato fekkî [n] sözlü edebiyat edebîyato klasîk [n] klasik edebiyat edebîyato milî [n] milli edebiyat edebîyato milî [n] ulusal edebiyat edebîyato netewî [n] milli edebiyat edebîyato netewî [n] ulusal edebiyat edebîyato nuştekî [n] yazılı edebiyat edlî adli efsane [m] efsane efsanewî, -ye efsanevi Efxanîstan [n] Afganistan Ehende nemr o ke, se peme. O kadar yumuşak ki, pamuk gibi. ehlîyet [n] ehliyet ehlîyetê cezawerdişî [n] cezai ehliyet ehlîyetê cezawerdişî [n] cezai ehliyet ehlîyetname [n] ehliyet ehlîyetname [n] ehliyetname eke eğer eke şayet Eke a bêra o zîyeno. Eger o (kız/kadın) gelirse o (erkek) da gelir. Eke ti zanî vaje, eke tinêzanî biperse. Şayet biliyorsan söyle, bilmiyorsan sor. Eke tinêzanî ti çi rê nusenî, ti mecbur î ke binusî? Bilmiyorsan neden yazıyorsun, yazmak zorunda mısın? ekonomî [n] ekonomi ekonomîst, -e ekonomist ekspert, -e uzman ekspertîye [m] uzmanlık Ekwador Ekvador Elcewaz Adilcevaz elelo [n] hindi eleyle [m] devekuşu elok [n] hindi em- bu (önek) embaz, -e arkadaş embazek [n] döleşi (insanda) embazek [n] meşime emin [n] şey Emman [n] Amman emser bu yıl emşo bu gece encumen [n] encümen encumenê beledîya [n] belediye encümeni endam, -e üye endamîye [m] üyelik engişta destî [m] el parmağı engişta linge [m] ayak parmağı engişte [m] parmak enternasyonal uluslararası erazî [m] arazi erd [n] kara erdî karasal ereb, -e Arap Erebîstanê Seûdî [n] Suudi Arabistan erebkî Arapça erey geç erey tehir erey vistene tehir etmek erey vistiş tehir etme Erître Eritre erjan, -e ucuz erjanîye [m] ucuzluk erjaya [m] değerli erjaye [n] değerli erjîj [n] kurşun erkanê pêroyî [n] genel kurmay Erxenî Ergani Erzingan Erzincan Erzingan kî şaristan o. Erzincan da kenttir. Erzingan zî şaristan o. Erzincan da kenttir. Erzirom Erzurum erzuhal [n] arzuhal erzuhal [n] dilekçe eser [n] eser eser [n] ürün esero edebî [n] edebi eser esero edebî [n] edebi ürün eskije [m] kuru üzüm espar, -e atlı espar, -e süvari espije [m] bit estaneke [m] masal estanekkî masalsal Estonya [m] Estonya estor, -e at estorê deryayî [n] denizatı estorê nîlî [n] suaygırı eşkayene edebilmek eşkayene yapabilmek eşkayene (eşkayîş) muktedir olmak eşkayîş edebilmek eşkayîş yapabilmek eşya eşya etud [n] inceleme etudkerdox, -e incelemeci Etyopya Etiyopya ew- bu (önek) ewk [n] şey ewro bugün ewro bugün Ewropa [m] Avrupa ey ... ra [n] ondan [zamir] ey [n] o [zamir] ey [n] onu [zamir] Ey se va? O ne dedî? eya evet ez ben Ez bi Roşanî ra şîya. Roşan ile [birlikte] gittim. Ez kî zonena ti kî. Ben de biliyorum sen de. Ez sey to nîya. Ben senin gibi değilim. Ez sey to nîya. Ben senin kadar değilim. Ez şina bi Dîyarbekir. Diyarbakır'a gidiyorum. Ez şina ver bi Dîyarbekir. Diyarbakır'a doğru gidiyorum. Ez zî zana ti zî. Ben de biliyorum sen de. ê ... ra [n] ona [sıfat] ê ... ra [n] ondan [sıfat] ê ... ra [zh] onlara [sıfat] ê [zh] onlar [sıfat] ê [zh] onlar [zamir] ê [zh] onları [zamir] Ê kênekan ra vaje. O kızlara söyle Ê kênekî vanê. O kızlar söylüyorlar Ê lajekan ra vaje. O oğlanlara söyle Ê lajekî ra vaje. O oğlana söyle. Ê lajekî vanê. O oğlanlar söylüyorlar êlule [m] eylül êrxe [n] azıdişi êrxe [n] öğütücü dişi fable [m] fabl fakulte [m] fakülte faq [n] bacak faris, -e Fars fariskî Farsça Fas Fas faşîst, -e faşist faşîstîye [m] faşistlik faşîzm [n] faşizm fek [n] ağız fekkî sözlü felsefe [m] felsefe felsefeya huqûqî [m] hukuk felsefesi felsefeya huqûqî [m] hukuk felsefesi ferheng [n] lügat ferheng [n] sözlük ferhengek [n] lügatçe fêlbaz, -e hilekar fêlbazîye [m] hilekarlık fikr [n] düşünce fikr [n] fikir fikro bingeyî [n] ana fikir firne [m] burun deliği firnike [m] burun deliği firşik [n] pankreas Fîjî Fiji fîl [n] fil Fîlîpîn Filipin fînik [n] yaşı altı aydan daha fazla olan köpek yavrusu Fînlanda [m] Finlandiya fîzîk [n] fizik flamîngo [n] flaman kuşu flamîngo [n] flamingo fok [n] fok Fransa [m] Fransa fransiz, -e Fransız franskî Fransızca ga [n] öküz Gabon Gabon gakovî [n] geyik gala ... kerdene akın etmek gala ... kerdene hücum etmek gala ... kerdene saldırmak gale [m] akın gale [m] hücum gale [m] saldırı galgale [m] sohbet galim akın galim hücum galim saldırı galim kerdene akın etmek galim kerdene hücum etmek galim kerdene saldırmak galime pira nayene akın etmek galime pira nayene hücum etmek galime pira nayene saldırmak Gambîya Gambiya gamêş [n] camız gamêş [n] manda gamêşe dişi manda Gana Gana ganawir [n] kurt ganawire [m] dişi kurt gardîyan, -e gardiyan gardîyanîye [m] gardiyanlık gayo mazêr yaşlı öküz Ge ez yena ge ti yenî. Bazen ben gelirim, bazan sen gelirsin. ge-gane arasıra ge-gane bazen ge-ge arasıra ge-ge bazen Ge-ge ez yena ge-ge ti yenî. Bazen ben gelirim, bazen sen gelirsin. ge-ge... ge-ge... bazen ... bazen ge... ge... bazen ... bazen gedeg, -e sütten kesilmiş olan manda yavrusu geometrî [n] geometri gerden [n] gerdan gergedan [n] gergedan gerre [n] şikayet gerre kerdene şikayet etmek gerrekerdox, -e şikayetçi Gêl Eğil Gêxî Kiği gijik [n] saç gilar [n] gerdan gilbe [m] boğaz gilê qirrike [n] ademelması gilik [n] bızır gilik [n] klitoris gillî [m] göz yuvarlağı Gimgim Varto giran, -e ağır giranîye [m] ağırlık giranîye [m] ağırlık Girawa Solomonî Solomon Adaları girawe [m] ada Girawê Falklandî Falkland Adaları Girawê Marşalî Marshall Adaları gird, -e büyük girewtene almak girewtiş almak gireya zuqliqe [m] ademelması Gîne Gine Gîneya Bîssaoyî Gine-Bissao Gîneya Ekwatore Ekvator Ginesi gogerçîne [m] güvercin Gogsî Karayazı golik, -e buzağı (inek yavrusu) golim [n] kasık golîg, -e yük hayvanı (at, katır, eşek) golîg, -e yük hayvanı (at, katır, eşek) gorîl, -e goril goş [n] kulak goştê didanî [n] dişeti goynayîş [n] övgü goynayîş [n] övme gozeka destî [m] bilek çıkıntısı (kemiği) gozeka linge [m] aşık (aşık kemiği) gozeka linge [m] bilek çıkıntısı (kemiği) gozeke bilek çıkıntısı (kemiği) gozeke [m] aşık (aşık kemiği) gramer [n] dilbilgisi Gronlanda Grönland Guatemala Guatemala gucige [m] şubat guk, -e buzağı (inek yavrusu) gulane [m] mayıs gule [m] boğaz gulîlike [m] göz yuvarlağı guman [n] kuşku guman [n] şüphe guman kerdene şüphelenmek gumankerda [m] şüpheli gumankerde [n] kuşkulu gumankerde [n] şüpheli gume [m] yanak gumgumike [m] semender (bir cinsi) gun [n] haya (erkeklik bezi) gun [n] taşak gune [n] suç gunekar kriminel gunekar kerdene suçlamak gunekar, -e suçlu gunekarîye [m] suçluluk gunekarkerda [m] suçlanan gunekarkerde [n] suçlanan gunekarkerdox, -e suçlayan Gurcîstan [n] Gürcistan gurçik böbrek gure [n] iş gurme-gurm gümbürtü gurr-gurr gümbür gümbür gurr-gurr hüngür hüngür gurre-gurre gümbürtü guvelik [n] salyangoz Guyana Guyana Guyana Fransayê Fransız Guyanası Ha ez ha ti, ferq nêkeno. İster ben, ister sen, farketmez. ha ya işte ha ya odur ha yo işte ha yo odur ha... ha... ister ... ister Haîtî Haiti hak [n] haya (erkeklik bezi) hak [n] taşak hakim, -e hakim hakim, -e yargıç hakimê îfadegirewtişî [n] sorgu hakimi hakimîye [m] hakimlik hakimîye [m] yargıçlık hal [n] durum hal [n] hal halo îstîsnayî [n] olağanüstü durum halo îstîsnayî [n] olağanüstü hal hamnan [n] yaz hargûş, -e tavşan harme [n] kol [I] harmeyo barî [n] önkol harmeyo barî [n] önkol harmeyo qalind [n] üstkol harmeyo qalind [n] üstkol hawa çeşit hebê biraz hechecike [m] kırlangıç heke [n] horoz heke [n] keklik helî [n] kartal helpez [n] dalak helpez [n] etene (eş) helpez [n] meşime helpez [n] son (etene) Hem şina, hem bermena. Hem gider, hem ağlar. hem... hem... hem .. hem hemkar, -e işbirlikçi hemkarîye [m] işbirliği hemmana eşanlamlı hemveng eşsesli henên öylesi henî biraz hepis [n] hapis hepisxane [n] cezaevi hepisxane [n] hapishane hepisxane [n] mahpushane hepisxane [n] tevkifevi hepisxane [n] tevkifhane hepisxane [n] tutukevi hepsî, -ye mahpus hepsî, -ye tutuklu heq [n] hak heqê arizî özel haklar heqê barutî [n] barut hakkı heqê bextwaştişî [n] iltica hakkı heqê bextwaştişî [n] sığınma (iltica) hakkı heqê çarenuştişê xo kendi kaderini tayin hakkı heqê çarenuştişê xo kendi kaderini tayin hakkı heqê îltîca [n] iltica hakkı heqê îltîca [n] sığınma (iltica) hakkı heqê medenî medeni haklar heqê mêrdiman insan hakları heqê mêrdiman insan hakları heqê tayînkerdişê qederê xo kendi kaderini tayin hakkı heqê tayînkerdişê qederê xo kendi kaderini tayin hakkı heqê wayîrîye [n] mülkiyet hakkı heqê wayîrîye [n] mülkiyet hakkı her her her di her iki her di her ikisi her dîyan her ikisi Her dîyan wend. Her ikisi okudu. her kes herkes her roje her gün her, -e eşek herb [n] herb [n] harp herçeni [n] dirsek herey tehir herey fîstene tehir etmek herey fîstiş tehir etme herfa bêvenge [m] sessiz harf herfa bêvenge [m] ünsüz harf herfa girde [m] büyük harf herfa hurdîye [m] küçük harf herfa vengine [m] sesli harf herfa vengine [m] ünlü harf herfe [m] harf hermuşk [n] köstebek herz [n] haya (erkeklik bezi) herz [n] taşak Hesenînan Hasangil Hesenînan Hasangiller Hesenqele Pasinler heş, -e ayı heşa cemedî [m] kutup ayısı heşa cemedî [m] kutup ayısı heşê cemedî [n] kutup ayısı heşê cemedî [n] kutup ayısı heşt sekiz heşt sey sekiz yüz heştay seksen heştayin, -e sekseninci heştês on sekiz heştin, -e sekizinci het [n] taraf het [n] yan het [n] yön het kerdene desteklemek hetê ... ra -e doğru hetê ... ser -e doğru hetê yewbînan kerdiş dayanışma hetkerdiş [n] destekleme heto bîn ra diğer taraftan heto bîn ra diğer yandan heto çep [n] sol taraf heto rast [n] sağ taraf heto yew ra bir taraftan heto yew ra bir yandan heval, -e arkadaş hevalco [n] döleşi (insanda) hevalco [n] meşime Hewenc Bozova Hewêl Baykan hewt yedi hewt sey yedi yüz hewtay yetmiş hewtayin, -e yetmişinci hewtês on yedi hewtin, -e yedinci hewz yeşil heya evet heyat [n] hayat heyat [n] yaşam heywan, -e hayvan hezar bin hezare [n] safra kesesi hezarin, -e bininci hezarin, -e bininci hezîrane [m] haziran Hezro Hazro hêca [n] değerli hêcaye [m] değerli hêlik [n] haya (erkeklik bezi) hêlik [n] taşak hêm [n] kıyı hêm [n] yaka Hêni Hani hêriş [n] akın hêriş [n] hücum hêriş [n] saldırı hêriş kerdene akın etmek hêriş kerdene hücum etmek hêriş kerdene saldırmak hête [m] but hête [m] uyluk hilp-hilp hüngür hüngür Hindîstan [n] Hindistan hinge [m] arı (bal arısı) hingile [n] kol [I] hîdrojene [m] hidrojen hîkaye [m] hikaye hîkaye [m] öykü hîle [n] hile hîlebaz, -e hilekar hîlebazîye [m] hilekarlık hîlekar [n], -e hilekar hîlekarîye [m] hilekarlık hîra geniş hîrê üç hîrê sey üç yüz hîrês on üç hîrêyin, -e üçüncü hîris otuz hîrisin, -e otuzuncu Hîzan Hizan hogeç [n] iki yaşında veya daha büyük olan koç Hollanda Hollanda Hondûras Honduras hophopik [n] ibibik kuşu hukm [n] hüküm hukm [n] yargı hukmat [n] hükümet huner [n] beceri huner [n] hüner huner [n] sanat hunermend, -e sanatçı hunero edebî [n] edebi beceri huquqê mîrasî [n] miras hukuku huqûq [n] hukuk huqûqe arizî yê deynî [n] borçlar özel hukuku huqûqe icra-îflasî [n] icra-iflas hukuku huqûqe pêroyî yê deynî [n] borçlar genel hukuku huqûqê arizî yê mîyandewletan [n] devletlerarası özel hukuk huqûqê arizî yê mîyandewletan [n] devletlerarası özel hukuk huqûqê asayîşê cematkî [n] sosyal güvenlik hukuku huqûqê asayîşê cematkî [n] sosyal güvenlik hukuku huqûqê asayîşê sosyalî [n] sosyal güvenlik hukuku huqûqê asayîşê sosyalî [n] sosyal güvenlik hukuku huqûqê bacî [n] vergi hukuku huqûqê bankaçîyîye [n] bankacılık hukuku huqûqê bazirganîye [n] ticaret hukuku huqûqê bazirganîye [n] ticaret hukuku huqûqê erazî [n] arazi hukuku huqûqê erazî [n] toprak hukuku huqûqê erazî [n] toprak hukuku huqûqê karî [n] iş hukuku huqûqê keyeyî [n] aile hukuku huqûqê malîye [n] maliye hukuku huqûqê mîyandewletan [n] devletlerarası hukuk huqûqê mîyandewletan [n] devletlerarası hukuk huqûqê pêroyî yê dewletan [n] devletler genel hukuku huqûqê pêroyî yê dewletan [n] devletler genel hukuku huqûqê qanûnê bingeyî [n] anayasa hukuku huqûqê Roma [n] Roma hukuku huqûqê Roma [n] Roma hukuku huqûqê tîcaretî [n] ticaret hukuku huqûqê tîcaretî [n] ticaret hukuku huqûqê ûsulê ceza [n] ceza usul hukuku huqûqê ûsulê ceza [n] ceza usul hukuku huqûqê ûsulê ceza [n] ceza usul hukuku huqûqê ûsulê medenî [n] medeni usul hukuku huqûqê ûsulê medenî [n] medeni usul hukuku huqûqê ûsulê medenî [n] medeni usul hukuku huqûqê wayîrîye [n] mülkiyet hukuku huqûqê Yewîya Ewropa [n] Avrupa Birliği hukuku huqûqo arizî [n] hususi huqûq huqûqo arizî [n] hususi huqûq huqûqo arizî [n] özel huqûq huqûqo arizî [n] özel huqûq huqûqo medenî [n] medeni hukuk huqûqo medenî [n] medeni hukuk huqûqo pêroyî [n] genel huqûq huqûqo pêroyî [n] genel huqûq huqûqo pêroyî [n] umumi huqûq huqûqo pêroyî [n] umumi huqûq huqûqo tebîî [n] doğal hukuk huqûqo tebîî [n] tabii hukuk huqûqo tebîî [n] tabii hukuk hurdî ufak hurdî, -ye küçük hurê nayîş sertçe tartışma hut, -e balina hûmar [m] sayı hûmarname [n] sayı sözcüğü hûmarnameyê bingeyî [zh] asal sayılar hûmarnameyê kesîrî kesir sayılar hûmarnameyê rêzkî sıra sayılar hûmarnameyê zerfkî zarfsal sayılar inahewa böyle inasar böylesi inasar kar böylesi iş inasarên, -e böylesi isnad [n] isnat isnad kerdene isnat etmek isnadkerda [m] isnat edilen isnadkerde [n] isnat edilen isnadkerdox, -e isnat eden îdare [n] idare îdare [n] yönetim îdareker, -e idareci îdareker, -e yönetici îdarekerdox, -e yöneten îdareyo orfî [n] sıkıyönetim îdarî idari îdman [n] idman îfade [n] ifade îfade dayene ifade vermek îfade girewtene ifade almak îfade girewtene sorgulamak îfadegirewtiş [n] sorgu îfadegirewtiş [n] sorgulama Îlîç İliç îltîca [m] iltica îltîca [m] sığınma (iltica) îltîca kerdene iltica etmek îltîca kerdene sığınmak (iltica etmek) îmkan [n] imkan îmkan [n] olanak îmkanêde newe yeni bir imkan îmkanêde newe yeni bir olanak îmkanêko newe yeni bir imkan îmkanêko newe yeni bir olanak îmtihan [n] imtihan înan [zh] onlar înan [zh] onları Îndonezya İndonezya îne [n] cuma îngiliz, -e İngiliz îngilizkî İngilizce Îngilîstan [n] İngiltere înterjeksîyon ünlem întîzamin, -e düzenli întîzamin, -e intizamlı întîzamin, -e nizamlı întransîtîf geçişsiz îqaz [n] ikaz îqaz [n] uyarı îqaz kerdene ikaz etmek îqaz kerdene uyarmak îqazkerdiş ikaz etme îqazkerdiş uyarma Îran İran Îraq Irak îre [m] tırtıl Îrlanda İrlanda Îslanda İslanda îspat [n] ispat îspat kerdene ispat etmek Îspîr İspir Îsraîl İsrail îstakoz [n] istakoz Îstanbul İstanbul Îtalya İtalya îtîraf [n] itiraf îtîraf kerdene itiraf etmek îttîfaq [n] bağlaşma îttîfaq [n] ittifak îttîfaq [n] ittifak îzafe [m] tamlama îzafeya nameyî [m] ad tamlaması îzafeya nameyî [m] isim tamlaması îzafeya nameyî ya dîyare belirtili isim tamlaması îzafeya nameyî ya nedîyare belirtisiz isim tamlaması îzafeya rêzilkî [m] zincirleme tamlama îzafeya sifetî [m] sıfat tamlaması jaguar [n] jaguar Jamaîka Jamaika Japonya Japonya jenosîd [n] katliam jenosîd [n] soykırım jîmnastîk [n] idman jîmnastîk [n] jimnastik jûje [n] kirpi Kız oradadır. Kêneke uca Kız oradadır. Kêneke weyra ya kahrîpese [m] bir kez oğlak doğurmuş olan keçi kakate [m] baş kakate [m] kafa Kaledonyaya Newîye [m] Yeni Kaledonya kaleke [m] böğür (boş böğür) Kamboçya Kamboçya Kamerûn Kamerun Kamî rê? Kime? kampanya [m] kampanya Kanada Kanada kanarya [m] kanarya kanguru, -ye kanguru Kanîreş Karlıova kanûne [m] aralık kapçika destî [m] bilek (el bileği) kapçika linge [m] bilek (ayak bileği) kar [n] eylem kar [n] fiil kar [n] iş Karaz Kocaköy kardar [n] yüklem karî [m] bir kez oğlak doğurmuş olan keçi karîdes [n] karides karker, -e işçi karo aktîf [n] etken fiil karo ardimkerdox [n] yardımcı fiil karo asarên öylesi iş karo bêqayde [n] kuralsız fiil karo inasarên böylesi iş karo întransîtîf [n] geçişsiz fiil karo passîf [n] edilgen fiil karo pêrabeste [n] bileşik fiil karo qaydeyin [n] kurallı fiil karo sade [n] basit fiil karo transîtîf [n] geçişli fiil karo viraşte [n] türemiş fiil karo winasî böylesi iş karwan [n] kervan katike [m] baş katike [m] kafa kavir, -e kuzu kaxite [m] kağıt kay [n] oyun kaykerdox, -e oyuncu kaykerdoxîye [m] oyunculuk ke ki Keban Keban kefalet [n] kefalet kefaletname [n] kefaletname kefe [m] aya kefî [m] kefiye kefîl, -e kefil kefîlîye [m] kefalet kefîlîye [m] kefillik kefîye [m] kefiye keftar, -e sırtlan kej, -e sarışın keke [m] pire kekû [n] guguk kel [n] teke kel-mel eşya Kela Hınıs kelce [n] teke kelemçe [n] kelepçe keleşêr [n] horoz kelp [n] köpek kelpe [m] dişi köpek kelpe [n] semender (bir cinsi) Kemalîye Kemaliye Kemax Kemah Kenya Kenya kepuge [m] burun kerdox, -e özne kerdoxa nimitîye [m] gizli özne kerdoxo nimite [n] gizli özne kerga misrî [m] hindi kerge [m] tavuk kerm û kêz börtü böcek kermêşe [m] sivrisinek kes şahıs kesa [m] kaplumbağa kesaya awî [m] sukaplumbağası kese [n] kaplumbağa kesegan, -e domuz kesexur, -e akbaba kesk yeşil kesmase [n] kalkanbalığı kesmase [n] kalkanbalığı keş [m] apış arası kılları keşe [m] apış arası kewe mavi kewe [m] dişi keklik keya, -ye muhtar keyayîye [m] muhtarlık keyber [n] ev önündeki bahçe keyber [n] evin önü keyber [n] kapı keye [n] aile keye [n] ev keyeker, -e evcimen keyeker, -e hamarat keyf [n] keyif keyveşaye [n] evi yanasıca kezebe [m] karaciğer kêna [m] kız kêneke [m] kız kêran [n] kiriş (dam direklerinin üzerine sıralandığı kiriş) kift omuz kilame [m] türkü kilaweke [m] ibik kilikê hermî [n] omuz başı kilmnuşte [n] kısaltma kir [n] penis kir [n] sik kirdan [n] yaşlı erkek manda kirmanc, -e Kırmanc kirmanc, -e Zaza kirmanckî Kırmancca kirmanckî Zazaca kirta [m] encek kirta [m] encik kirta [m] enik kirta [m] köpek yavrusu kirta [m] kurt yavrusu kirte [n] encek kirte [n] encik kirte [n] enik kirte [n] köpek yavrusu kirte [n] kurt yavrusu kisî [m] am kisî [m] ferç kitab [n] kitap kî de kîmya [m] kimya kîra [m] kira kîradar, -e kiracı (kiralayan) Kîrîbatî Kiribati kîse [n] kese kîse [n] torba kîsik [n] kese kîsik [n] torba kîşte [m] böğür (boş böğür) klasîk, -e klasik koc, -e buzağı (manda yavrusu) koc, -e manda yavrusu (buzağı) koçmek [n] keklik kolane [m] omuzun boyuna yakın kısmı Kolik Kahta kolik [n] omuzun boyuna yakın kısmı Kolombîya Kolombiya kolonî [m] sömürge kolonyalîst, -e sömürgeci kolonyalîstîye [m] sömürgecilik kolonyalîzm [n] sömürgecilik kom bîyayene toplanmak komare [m] cumhuriyet komarperwer, -e cumhuriyetçi komarwaz, -e cumhuriyetçi kombîyayîş [n] toplantı komedî [m] komedi komedyen, -e komedyen komedyenîye [m] komedyenlik komîte [m] komite kompozîsyon [n] kompozisyon kompozîsyono edebî [n] edebi kompozisyon kompozîtor, -e bestekar kompozîtor, -e kompozitor Kongo Kongo Kongo Zaire Kongo-Brazavîlle Kongo-Brazzaville konservatîf, -e muhafazakar konservatîfîye [m] muhafazakarlık kontrat [n] akit kontrat [n] bağıt kontrol [n] denetleme kontrol [n] kontrol kontrol kerdene denetlemek kontrol kerdene kontrol etmek Kop Bulanık korbilîyes [n] salyangoz koremişk [n] köstebek Koreya Başûrî Güney Kore Koreya Vakure Kuzey Kore Korsîka Korsika kortike [m] ense Kosta Rîka Kostarika koşkar [n] uğurböceği kotere [m] üveyik kovî, -ye yabani krîmînal kriminal krîmînel kriminel krîmînolojî kriminoloji krîtîk [n] eleştiri krîtîk kerdene eleştirmek krîtîkkerdiş [n] eleştirme krokodîl, -e timsah Kuba Küba kudik [n] encek kudik [n] encik kudik [n] enik kudik [n] köpek yavrusu kudikê kutikî [n] encek kudikê kutikî [n] encik kudikê kutikî [n] enik kudikê kutikî [n] köpek yavrusu kule [n] kalça kulike [m] ibik kulil [n] omuzun boyuna yakın kısmı kulinge [m] sivrisinek kulî [n] çekirge kultur [n] kültür kulturî kültürel kund baykuş kurbeşik, -e porsuk kurd, -e Kürt Kurdîstan [n] Kürdistan Kurdîstanê ma [n] Kürdistanımız kurdkî Kürtçe kurkurrik [m] güvercin kurrî, -ye sıpa kurrî, -ye tay kursî [n] kürsü kutik [n] köpek kutike [m] dişi köpek kutikmase [n] köpekbalığı kutikmase [n] köpekbalığı kutiko awî [n] kunduz Kuweyt Kûveyt kuze [n] sansar labelê fakat labelê lakin Laheye [m] Lahey laj [n] oğul lajek [n] erkek çocuk lajek [n] oğlan Lajek keye de yo. Oğlan evdedir Lajek keye der o. Oğlan evdedir lama, -ye lama Laos Laos latîn, -e latin latînkî latince lawike [m] türkü Lefkoşe Lefkoşe leglege [m] leylek lehçe [m] lehçe lej [n] kavga lej kerdene kavga etmek lele zincir (cezalandırmak amacıyla kişinin boynuna takılan kalın zincir) leşker, -e asker leşkerî askerî Letonya Letonya lew [n] dudak lewê gapûre [n] yanağın ağız boşluğuna bakan iç tarafı lewo binên [n] alt dudak lewo serên [n] üst dudak leyîr, -e civciv leyîr, -e çocuk leyîr, -e yavru (hayvan yavrusu) leyîrê kutikî [n] encek leyîrê kutikî [n] encik leyîrê kutikî [n] enik leyîrê kutikî [n] köpek yavrusu leyîrzerenc, -e yavru keklik leyrek, -e yavru (hayvan yavrusu) leyrekê kutikî [n] encek leyrekê kutikî [n] encik leyrekê kutikî [n] enik leyrekê kutikî [n] köpek yavrusu leze çabuk leze tez lezîye [m] çabukluk lezîye [m] tezlik Licê Lice linge [m] ayak lîberal, -e liberal lîberalîst, -e liberalist lîberalîstîye [m] liberalistlik lîberalîzm [n] liberalizm Lîberya Liberya Lîbya Libya lîçik e civciv lîse [m] lise Lîtvanya Litvanya Lîxtinştayn Liechtenstein lojine [m] baca lok [n] deve Londra Londra lore [m] tarlafaresi loxa kore [m] köstebek loxe [m] tarlafaresi Lubnan Lübnan Luksembûrg Lüksemburg lulik böcek lulikê oxirî [n] uğurböceği luwî [m] tilki lûye [m] tilki ma biz Ma dostê yewbînan îme. Biz birbirimizin dostuyuz Ma dostê yewbînî me. Biz birbirimizin dostuyuz mabên [n] ara (iki ders arasındaki mola) mabên [n] mola mabên [n] teneffüs mabên dayene ara vermek mabên dayene teneffüse çıkmak Macarîstan [n] Macaristan Madagaskar Madagaskar made [n] mide Maden Maden mahîne [m] dişi at mahîne [m] kısrak mahîne [m] kısrak Makedonya Makedonya makî [m] dişil Malawî Malawi Maldîv Maldiv Adaları Malezya Malezya malim, -e öğretmen malimîye [m] öğretmenlik Malî Mali malîye [m] maliye Malta Malta Mamekîye [m] Tunceli mamosta (n, m) öğretmen mamostayîye [m] öğretmenlik man- dişi (hayvan için) mana [m] anlam mana [m] mana manga [m] inek mankere [m] dişi eşek marî dişi (hayvan için) marî [m] dişi keklik marmase [n] yılanbalığı marmase [n] yılanbalığı maro awî [n] suyılanı Marok Fas martî [m] martı marula [m] kertenkele masa [m] masa mase [n] mose balık maseşimşêr (n kılıçbalığı maseşimşêr [n] kılıçbalığı masewere [m] balıkçıl kuşu matematîk [n] matematik mavajê mesela mavajê örneğin mavajî mesela mavajî örneğin mavajîme mesela mavajîme örneğin maymaran [m] semender (bir cinsi) Mazgêrd Mazgirt mebus, -e mebus mebus, -e milletvekili mebus, -e parlamenter mebusîye [m] milletvekilliği mebusîye [m] parlamenterlik meclîs [n] meclis medege dişi manda medenî, -ye medeni medenî, -ye uygar medenîyet [n] medeniyet medenîyet [n] uygarlık mehkeme [m] mahkeme mehkemeya ceza [m] ceza mahkemesi mehkemeya ceza [m] ceza mahkemesi Mehkemeya Heqanê Mêrdiman a Ewropa (MHME) Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Mehkemeya Heqanê Mêrdiman a Ewropa(MHME) Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) mehkemeya huqûqî[m] hukuk mahkemesi mehkemeya huqûqî[m] hukuk mahkemesi mehkemeya îdarî [m] idari mahkeme mehkemeya îdarî [m] idari mahkeme mehkemeya pêardişî [m] sulh mahkemesi mehkemeya pêardişî [m] Sulh mahkemesi mehkemeya werêardişî [m] sulh mahkemesi mehkemeya werêardişî [m] Sulh mahkemesi mekan [n] mekan Meksîka Meksika mekteb [n] okul mektube [m] mektup mele [n] çekirge melşe [n] sivrisinek memik [n] meme menge [m] ay (30 gün) menzûm, -e manzum meqale [m] makale meqaleya edebî [m] edebi makale merdene ölmek merdim, -e adam merdim, -e akraba merdim, -e insan merdimîye adamlık merdimîye [m] akrabalık merdimîye [m] insanlık merdiş [n] ölme merg [n] ölüm merre [n] fare merre [n] sıçan merreyo kor [n] köstebek mesaj [n] mesaj mesder [n] mastar mesela mesela mesela örneğin meşke [m] göbek (şişman karın) meşrû meşru meşrûîyet [n] meşruiyet metod [n] usul meymun, -e maymun mezg [n] beyin mezra [m] mezra mezun bîyene mezun olmak mezun kerdene mezun etmek mezun, -e mezun mezunîye [m] mezuniyet mezunîyet [n] mezuniyet mêrde [n] koca (eş) mêrdek [n] adamin biri mêrdek [n] bir adam mêrdek [n] bir insan mês û mor börtü böcek mêsa hingimênî [m] arı (bal arısı) mêse [m] karasinek mêse [m] sinek mêşa çeqere [m] yabanarısı mêşna [m] koyun mi ben Mi rê. Bana. mihafezekar, -e muhafazakar mihafezekarîye [m] muhafazakarlık mij [n] sis mil [n] boyun Milazgir Malazgirt milet [n] millet milet [n] ulus miletê ma [n] milletimiz miletê ma [n] ulusumuz miletperwer, -e milliyetçi milî, -ye milli milî, -ye ulus milk [n] mülk minminike [m] kelebek Misir Mısır Misriç Kurtalan miste [m] aya mişawîr, -e danışman mişawîrîye [m] danışmanlık mişewre [n] danışma mişewre kerdene danışmak mî [m] koyun Mîkroneyza Mikronezya mîlçik, -e kuş mîlçik, -e serçe mîlyar milyar mîlyarin, -e milyarıncı mîlyarin, -e milyarıncı mîlyon milyon mîlyonin, -e milyonuncu mîlyonin, -e milyonuncu mîras [n] miras Mîreyîyê Ereban Birleşik Arap Emirlikleri mîsale [m] misal mîsale [m] örnek mîtîng [n] miting mîyandewletan devletlerarası mîyandoş [n] omuzların arası mîyane [n] bel mîyannetewî uluslararası mîyanpaştî [m] omuzların arası mîyanpolan [n] omuzların arası Mîyaran Arıcak mîye [m] koyun mîzeh [n] mizah mîzehî, -ye mizahi mîzî [n] penis mîzî [n] sik modern, -e modern mojnayîş göstermek Moldavya Moldavya Monako Monaco morcela [m] karınca Morîtanya Moritanya Mose Çayırlı Moskova Moskova Motkî Mutki Moxolîstan [n] Moğolistan Mozambîk Mozambik mozik dana mozike [m] düve mudir [n] müdür mudir, -e yönetmen mudire [m] müdire mudirîye [m] müdiriyet mudirîye [m] müdürlük mudirîyet [m] müdiriyet mudirîyet [m] müdürlük muebbed, -e müebbet muhafeze kerdene korumak muhafezekerdiş [n] koruma muhafiz, -e muhafız muhakeme kerdene yargılamak muhakemekerdiş [n] yargılama mujey [zh] kirpik munaqeşe [m] münakaşa munaqeşe [m] tartışma muqawele [n] akit muqawele [n] bağıt musayene öğrenmek musayîş [n] öğrenme musnayene göstermek musnayene öğretmek musnayîş öğretme musnayîş [n] gösteri muş [n] köstebek muşo kor [n] köstebek muwekîl, -e müvekkil muxtar, -e muhtar muxtarîye [m] muhtarlık muzekkere [n] müzekkere muzekkereyê tewqîfî [n] tevkif müzekkeresi muzekkereyê tewqîfî [n] tutuklama müzekkeresi muzîk [n] müzik Mûş Muş na ... ra [m] buna [sıfat] na [m] bu [sıfat] na [m] bu [zamir] na [m] bunu [sıfat] Na kêneke ra vaje. Bu kıza söyle Na kêneke vana. Bu kız söylüyor na rey bu defa na rey bu kere na rey bu kez na ya budur na ya işte nahêm dohêm bu yaka karşı yaka nahêm dohêm bu yaka karşı yaka nahêm-dohêm bu taraf o taraf nahêm-dohêm bu taraf o taraf nahêm-dohêm o yaka bu yaka nahîye [m] bucak nahîye [m] nahiye nak göbek nale [m] düve nalmanga [m] yaşı genç olan inek name [n] ad name [n] isim nameyo ante [n] bükümlü ad nameyo ante [n] bükümlü isim nameyo anteyo makî [n] bükümlü dişil isim nameyo anteyo nêrî [n] bükümlü eril isim nameyo cins [n] cins isim nameyo makî [n] dişil ad nameyo makî [n] dişil isim nameyo nêrî [n] eril ad nameyo nêrî [n] eril isim nameyo notr [n] nötr ad nameyo notr [n] nötr isim nameyo taybetî [n] özel ad nameyo xoser [n] yalın ad nameyo xoser [n] yalın isim nameyo yewhûmar [n] tekil ad nameyo yewhûmar [n] tekil isim nameyo zafhûmar [n] çoğul ad nameyo zafhûmar [n] çoğul isim Namîbya Güneybatı Afrika (Namibia) Namîbya Namibia (Güneybatı Afrika) namzed, -e aday namzedîye [m] adaylık nan [n] ekmek nara bir de nara bu defa nara bu kere nara bu kez Nara mi nîyada ke... Bir de baktım ki... Narman Narman nasyonalîst, -e milliyetçi nat beri nat-wet bu taraf o taraf nat-wet bu taraf o taraf nat-wet öte beri nat-wet öte beri nata-bota o yana bu yana nata-weta bu tarafta o tarafta nata-weta bu tarafta o tarafta nata-weta ötede beride nata-weta ötede beride natên berideki natên beriki natike [m] alın Nauru Nauru navkêl [n] bel nawitene göstermek nawitiş [n] gösteri naye [m] buna [zamir] naye [m] bunu [zamir] ne ... ne ... ne... ne de... Ne wendo ne zî nuşto. Ne okumuş, ne de yazmış. necar, -e marangoz necarîye [m] marangozluk nedîyar, -e belirtisiz negatîf, -e olumsuz neha [n] şey nek [n] diş nemeşrû gayri meşru nenûg [n] tırnak Nepal Nepal neqlîya [n] nakliye nerî [n] bızır nerî [n] klitoris nesr, -e nesir neşr [n] yayım neşr bîyayîne yayımlanmak neşr kerdene yayımlamak neşrîyat yayın netewe millet netewe ulus neteweperwer, -e milliyetçi netewî, -ye milli netewî, -ye ulus new dokuz new sey dokuz yüz neway doksan newayin, -e doksanıncı newês on dokuz newin, -e dokuzuncu newqe [m] bel ney [n] buna [zamir] ney [n] bunu [zamir] nezaret [n] gözaltı nezaret [n] nezaret nezaretxane [n] gözaltı yeri (binası) nezaretxane [n] nezarethane nezdî yakın nê ... ra [n] buna [sıfat] nê [n] bunu [sıfat] nê [zh] bunlar nê [zh] bunlar [sıfat] nê [zh] bunlara [sıfat] Nê kênekan ra vaje. Bu kızlara söyle Nê kênekî vanê. Bu kızlar söylüyorlar Nê lajekan ra vaje. Bu oğlanlara söyle Nê lajekî ra vaje. Bu oğlana söyle Nê lajekî vanê. Bu oğlanlar söylüyorlar nêm yarım nêmcet, -e eksik nême yarım nêmserra payîzî [m] birinci yarıyıl (güz dönemi) nêmserra wesarî [m] ikinci yarıyıl (bahar dönemi) nêmserre [m] dönem (eğitim-öğretim yılının yarısı) nêmserre [m] yarıyıl nêrî [n] eril nêrîyê qirrike [n] ademelması nêweş, -e hasta nêweşîye hastalık nika şimdi nikayin, -e şimdiki nim [n] şey nimaj [n] namaz nimite [n] gizli nimitîye [m] gizli nimûne [m] misal nimûne [m] örnek nîçik [n] bızır nîçik [n] klitoris nîjad [n] ırk nîjadperest, -e ırkçı nîjadperestîye [m] ırkçılık Nîjer Nijer Nîjerya Nijerya Nîkaragua Nikaragua nînan [zh] bunlar [zamir] nînan [zh] bunları [zamir] nîsane [m] nisan nîşan [n] işaret nîşanê persî [n] soru işareti nîyadayene bakmak nîyadayene izlemek nîyadayox, -e bakan nîyadayox, -e izleyici nîyade bak nîzamin, -e düzenli nîzamin, -e intizamlı nîzamin, -e nizamlı no [n] bu [sıfat] no [n] bu [zamir] No kar di tewirî beno. Bu iş iki türlü olur. No lajek vano. Bu oğlan söylüyor no yo budur no yo işte noca bura noca burası nogine [m] düve Norweç Norveç not [n] not noter, -e noter noterîye [m] noterlik notr nötr nover-bover bu taraf o taraf nover-bover bu taraf o taraf nover-bover bu yaka karşı yaka nover-bover bu yaka karşı yaka nover-bover öte beri nover-bover öte beri nover-wever bu taraf o taraf nover-wever bu taraf o taraf nover-wever bu yaka karşı yaka nover-wever bu yaka karşı yaka nover-wever öte beri nover-wever öte beri novera-bovera bu tarafta o tarafta novera-bovera bu tarafta o tarafta novera-bovera ötede beride novera-bovera ötede beride novera-wevera bu tarafta o tarafta novera-wevera bu tarafta o tarafta novera-wevera ötede beride novera-wevera ötede beride noverên berideki noverên beriki nr (numre) no (numara) numre [n] numara nuşta [m] yazılı nuşte [n] yazı nuşte [n] yazılı nuşte [n] muska nuşteke [m] favori nuştekî, -ye yazılı nuştene yazmak nuştiş [n] yazma nuştîye [m] yazılı nuştox, -e yazar nuştox, -e yazan nuştoxa dramî dram yazarı nuştoxê dramî dram yazarı nuştoxîye [m] yazarlık nute [m] bit yavrusu (yavşak) nute [m] yavşak (bit yavrusu) nutike [m] bit yavrusu (yavşak) nutike [m] yavşak (bit yavrusu) nutiq [n] nutuk nutiq dayene nutuk vermek nûbere [m] genç manda nûbere [m] yaşı genç olan inek o [m] o (sifat) o [m] o [zamir] O bi xo ame. O bizzat geldi. O lajek vano. O oğlan söylüyor o yo işte o yo odur obje [n] nesne ocax [n] ocak ocaxkor, -e çocuğu olmayan oda [m] oda oktobre [m] ekim Okyanûsya [m] Okyanusya olacax [n] kaza Oltî Oltu Olur Olur ordege [m] ördek organîzasyon [n] örgüt organîzebîyayîş [n] örgütlenme organîzekerdiş [n] örgütleme ortax, -e ortak orte [n] orta Ortîlî Şenkaya ortografî imlâ ortografî yazım otokrasî [n] otokrasî otokrat [n], -e otokrat otonomî [m] otonomi otonomîst, -e otonomist otorîte [m] otorite otorîter, -e otoriter otorîterîye [m] otoriterlik oyn [n] hile oyn [n] numara (hile) oyn [n] oyun (hîle) oyniker, -e hilekar oyniker, -e kurnaz oyniker, -e numaracı Ozbekîstan [n] Özbekistan pa [n] ayak Pakîstan [n] Pakistan pakker [n] silgi paldim [n] kalçanın alt bölümü pale [m] şeqe [m] bacak Pali Palu paliyij, -e Palulu palîsne [n] uyluk Panama Panama panc beş panc sey beş yüz pancas elli pancasin, -e ellinci pancês on beş pancin, -e beşinci pancseyin, -e beşyüzüncü panda, -ye panda pankreas [n] panşeme [n] perşembe panter, -e panter papaxan -e papağan Papua-Gîneya Newîye Papua-Yeni Gine paqe [m] bacak par [n] geçen yıl paragraf [n] paragraf Paragûay Paraguay parçe [n] parça parçeyo edebî [n] edebi parça parê qine [n] kalçanın alt bölümü parên, -e geçen yıldan kalma parên, -e geçen yılki Parîs Paris parlamenter, -e mebus parlamenter, -e milletvekili parlamenter, -e parlamenter parlamenterîye [m] milletvekilliği parlamenterîye [m] parlamenterlik parlamento [n] millet meclisi parlamento [n] parlamento partîye [m] parti passîf, -e edilgen Pasûr Kulp paşna [m] topuk pawitene savunmak pawitiş [n] savunma pawitişo meşrû [n] meşru savunma pawitox, -e savunucu payîz [n] sonbahar payna [m] topuk paytext [n] başkent pelîkane [m] pelikan pelpelike [m] kelebek penguen, -e penguen pepûk [n] guguk peqpeqok [n] çekirge perdeyê çimî [n] saydam tabaka (gözde) pere [n] para perey önceki gün pereyên, -e önceki günden kalma pereyên, -e önceki günkü pereyin, -e önceki günden kalma pereyin, -e önceki günkü perperike [m] kelebek perr [n] kanat perr [n] kol [II] perr [n] taraf perro çep [n] sol kanat perro çep [n] sol kol perro çep [n] sol taraf perro rast [n] sağ kanat perro rast [n] sağ kol perro rast [n] sağ taraf pers [n] soru persayene sorgulamak persayîş [n] sorgu persayîş [n] sorgulama perso negatîf [n] olumsuz soru perso pozîtîf [n] olumlu soru Perû Peru perwerde [n] eğitim perwerde [n] öğrenim perwerde bîyayîş eğitilmek perwerde kerdiş eğitmek pesênayîş [n] övgü pesênayîş [n] övme pesndayîş [n] övgü pesndayîş [n] övme petrol [n] petrol peyde eştene ertelemek peydeeştiş [n] erteleme peyedat [n] artedat peyên, -e sondaki peyên, -e sonuncu peyîke [m] baldır peyîke [m] incik (baldır) peymana enternasyonale [m] uluslararası antlaşma peymana mîyannetewî [m] uluslararası antlaşma peymane [m] antlaşma pezkovî, -ye yabankeçisi pezkovî, -ye yabankeçisi pêameyîş [n] anlaşma pêardiş [n] sulh pêhesnayîş ikaz etme pêhesnayîş uyarma pêkerdiş [n] anlaşma pêlekê çimî [n] gözün aşağısındaki deri pêrabeste [n] bileşik pêrabestîye [m] bileşik pêroyî genel pêroyî umumi Pêrtage Pertek pêşnîyaza qanûnî [m] kanun teklifi pêşnîyaza qanûnî [m] yasa önerisi pêşnîyaze [m] öneri pêşnîyaze [m] teklif pêveronayîş karşılaştırma pil-purt eşya pilar [n] etene (eş) pilar [n] meşime pilar [n] son (etene) Pilemurîye Pülümür pilike [m] ibik piling, -e kaplan pinpinîke [m] kelebek pirnike [m] burun piro dayene çalmak (zil vs.) pirojine [m] kalbur pisîng, -e kedi pisperike [m] kelebek pispor, -e uzman pisporîye [m] uzmanlık pişike [m] akciğer piştî [m] sırt piştî dayene desteklemek piştî dayîş yewbînan dayanışma piştî girewtene desteklemek piştîdayîş [n] destekleme piştîgirewtiş [n] destekleme piştîya yewbînan girewtiş dayanışma pixawî (zafhûmar) pranga pîl, -e büyük pînge [m] sivrisinek pîpî hindi Pîran [n] Dicle pîreboke [m] örümcek pîrike [m] örümcek pîyes [n] piyes pîzange [m] yabanarısı pîze [n] karın pîzeyo şenik [n] göbek ile cinsel organ arasındaki bölüm pol [n] kanat pol [n] kol [I] pol [n] kol [II] pol [n] omuz pol [n] taraf polîgon [n] atış yeri polîgon [n] poligon polîgon [n] silah atış yeri polîs, -e polis polo çep [n] sol kanat polo çep [n] sol kol polo çep [n] sol taraf polo rast [n] sağ kanat polo rast [n] sağ kol polo rast [n] sağ taraf Polonya Polonya por [n] saç Portugal Portekiz pozîtîf, -e olumlu prefîks [n] önek program [n] program propaganda [m] propaganda psikolojî [n] psikoloji psikolojîyo edlî [n] adli psikoloji psikolojîyo edlî [n] adli psikoloji pudîye [m] dişeti Pulur Ovacık puyo kor [n] baykuş qaf [n] kafatası qafike [m] baş qafike [m] kafa qafîye [m] kafiye Qahîre Kahire qame [m] boy qandê için qantir [n] katır qantirleyîr [n] yavru katır qanûn [n] kanun qanûn [n] yasa qanûnî kanuni qanûnî yasal qanûno bingeyî [n] anayasa qapaxê çimî [n] gözkapağı qaqlîbaze [m] martı qarangê çimî [n] gözün aşağısındaki deri qarne [m] karne qayde [n] kural qaymeqam, -e kaymakam Qazaxîstan [n] Kazakistan qaze [m] hindi qaze [m] kaz qazî [m] kadı qazî, -ye hakim qazî, -ye yargıç qazîyîye [m] hakimlik qazîyîye [m] yargıçlık qebul kerdene kabul etmek qedexe [n] yasak qefesê sênî [n] göğüs kafesi qefsing [n] göğüs kafesi qela [m] karga qelb [n] kalp qelb [n] yürek qelema boyaxî [m]qelema erjîjine [m] boya kalemi qelema erjîjine [m] kurşun kalem qelema rengine [m] renkli kalem qeleme [m] kalem Qeleme kitabî ser o ya. Kalem kitabın üzerindedir qelemêda sîyaye [m] siyah bir kalem qelemêka sîyaye [m] siyah bir kalem qelemtiraşe [m] kalemtıraş qer kara qer siyah qerar [n] karar qerar dayene karar vermek qerar dayene karara bağlamak qerar girewtene karar almak qerarê tewqîfê xiyabî [n] gıyabi tutuklama kararı qerarê tewqîfî [n] tevkif kararı qerarê tewqîfî [n] tutuklama kararı qerarê tewqîfî yo xiyabî [n] gıyabi tutuklama kararı qerargehe [m] karargah qerarname [n] kararname qereqol [n] karakol qerpelase [m] karga qertal [n] kartal qesa [m] laf qeseba karaciğer qeseba sipîye [m] akciğer qeseba sîyaye [m] karaciğer qesey kerdene konuşmak qesîde [m] kaside Qeter Katar qetî kesin qetî bîyene kesinleşmek qetî kerdene kesinleştirmek qetîbîyaya [m] kesinleşmiş qetîbîyaye [n] kesinleşmiş qetîbîyayîş [n] kesinleşme qetîbîyayîye [m] kesinleşmiş qetîkerdiş [n] kesinleştirme qetîyet [n] kesinlik qetîyîye [m] kesinlik qevda destî [n] bilek (el bileği) qeweyî kahverengi qeyd [n] kayıt qeyd kerdene kaydetmek qeydê xo viraştene kaydını yaptırmak qeydî (zafhûmar) pranga qeydkerda [m] kayıtlı qeydkerde [n] kayıtlı qeydkerdîye [m] kayıtlı qeza [m] ilçe qeza [m] kaza (ilçe) qeza [n] kaza Qibris Kıbrıs qij, -e küçük qijike [m] karga qilancik, -e saksağan qine [m] anüs qine [m] göt qine [m] kıç qine [m] makat qineste [n] kalça qineste [n] sağrı qiral [n] kral qiralîça [m] kraliçe qirawile [m] karga qirîncele [n] kurbağa qirkerdiş [n] katliam qirkerdiş [n] soykırım qirpiçike [m] gırtlak qirrike [m] boğaz Qirxizîstan [n] kırgızistan qisa [m] laf qisa [m] söz qisey kerdene konuşmak Qisle Nazımiye qita [m] kıta qîlp [n] köpekdişi qîlp [n] köpekdişi qoqe [m] baş qoqe [m] kafa qorr [n] uyluk qorrik [n] kalça qorrik [n] sırt qotike [m] baş qotike [m] kafa Qowancîyan Kovancılar Quddus Kudüs qula pirnike [m] burun deliği qula vinî [m] burun deliği qula zince [m] burun deliği quling, -e turna qulî hindi qumqumike [m] semender (bir cinsi) qurnaz kurnaz ramitene ser hücum etmek ramitene ser saldırmak ramî [zh] apış arası kılları rast sağ rastnuştiş [n] imlâ rastnuştiş [n] yazım raver ileri raverşîyayîş ilerleme raverşîyene ilerlemek rawe [m] kip raweya fermanî [m] emir kipi raweya ganîyîye [m] gereklik kipi raweya şertî dilek-şart kipi raweya şertî [m] şart kipi raweya waştişî [m] istek kipi ray dayene oylamak raydayîş [n] oylama redîfe [m] redif Refahîye Refahiye referandum [n] referandum rehet! rahat! (emir) rehn [n] uyluk rektor, -e rektör rektorîye [m] rektörlük rep-tep gürültü patırtı rep-tep pat küt reqe [m] sukaplumbağası rew erken rewşa îstîsnayî [m] olağanüstü durum rewşa îstîsnayî [m] olağanüstü hal rewşe [m] durum rewşe [m] hal rexne [n] eleştiri rexne kerdene eleştirmek rexnekerdiş [n] eleştirme rey defa rey kez rey kere rey-rey arasıra rey-rey bazen reyê bir kere reyê bir kez reyê-di reyî bir iki defa reyê-di reyî bir iki defa reyê-di reyî bir iki kere reyê-di reyî bir iki kere reyê-di reyî bir iki kez reyê-di reyî bir iki kez reyke bir kere reyke bir kez rez, -e seçkin insan rê -e rêxistine [m] örgüt rêze [m] sıra (dizi) rêze [m] satır rêzile [m] zincir rêzilkî zincirleme Riha Urfa rişke [m] bit yumurtası (sirke) rişke [m] sirke (bit yumurtası) rîpel [n] sahife rîpel [n] sayfa rîwayete [m] rivayet Rîyad Riyad ro xo nayene itiraf etmek roj [n] güneş rojawan [n] batı roje [m] gün roje [n] oruç rojhelat [n] doğu Roma Roma roman [n] roman romankî romansal romannuştox, -e romancı romantîk, -e romantik romantîzm [n] romantîzm Romanya Romanya roniştiş [n] celse roniştiş [n] oturum roqila [m] bağırsak roqila barîye [m] incebağırsak roqila barîye [m] incebağırsak roqila kore [m] körbağırsak roqila kore [m] körbağırsak roqila pîle [m] kalınbağırsak roqila pîle [m] kalınbağırsak roqila qine [n] göden roqila qine [n] rektum roxonayîş [n] itiraf rubaî [m] dörtlük rubaî [m] rübai Rûsya Rusya Rûsyaya Sipîye Beyaz Rusya Rwanda Ruanda sade basit sala destî [m] aya Salvador El Salvador Samoaya Rojawanî Batı Samoa San Marîno San Marino sandalî [n] sandalye sanike [m] masal sanikker, -e masalcı (masal anlatan) sanikkî masalsal saq [n] baldır saq [n] incik (baldır) Sardînya Sardinya saya gilbe [m] ademelması se gibi se ne se yüz seba için sehne [n] sahne Sehraya Rojawanî Batı Sahra seke gibi Seke ti zî zanî lajek ewro nêweş o. Senin de bildiğin gibi oğlan bugün hastadır. sekreter, -e sekreter sekretera pêroyî [m] genel sekreter sekreterê pêroyî [n] genel sekreter sekreterîye [m] sekreterlik selahîyet [n] salahiyet selahîyet [n] yetki selahîyetdar, -e salahiyetli selahîyetdar, -e yetkili selkem, -e yük taşıyacak yaşa gelen eşek semedê ... ra için Semsat Samsat Semsûr Adıyaman senarîst, -e senarist senaryo [n] senaryo senaryonuştox, -e senaryo yazarı sened [n] senet Senegal Senegal senetkar, -e sanatçı senî nasıl senîn nasıl senînîye [m] nitelik ser [n] üst ser [n] üzeri ser o hakkında ser o üzerinde seracêr aşağıya doğru seracêr iniş seracêr yokuş aşağı serbest serbest serbestîye [m] özgürlük serbestîye [m] serbestiyet serbestîye [m] serbestlik sere [n] baş serek, -e başkan sereka beledîya [m] belediye başkanı sereka pêroyî [m] genel başkan serekdewlet, -e devlet başkanı serekerkan [n] kurmay başkanı serekerkanîye [m] kurmay başkanlığı serekerkanîyeya pêroyî [m] genel kurmay başkanlığı serekê beledîya [n] belediye başkanı serekê pêroyî [n] genel başkan serekîye [m] başkanlık serekkomar, -e cumhurbaşkanı serekkomar, -e reisicumhur serekkomarîye [m] cumhurbaşkanlığı serekwezîr, -e başbakan sereyê çiçikî [n] meme ucu sereyê çijeyî [n] meme ucu sereyê memikî [n] meme ucu Serê Golan Gölbaşı Serê Kanîyê Ceylanpınar serên, -e üst taraftaki serên, -e üstteki sermîyan, -e idareci sermîyan, -e yönetici serpez [n] dalak seveknayene korumak seveknayîş [n] koruma sey gibi sey kadar seyin, -e yüzüncü seyin, -e yüzüncü seyyewbînan eşit seyyewbînanîye [m] eşitlik sêm [n] gümüş sêmên, -e gümüşi sêmên, -e gümüşlü sêmên, -e gümüşten yapılma sêmin, -e gümüşi sêmin, -e gümüşlü sêmin, -e gümüşten yapılma sêne [n] göğüs sêne [n] sine Sêrt Siirt sêşeme [n] salı Sêwregi Siverek sibate [m] şubat sifet [n] sıfat sifetê dîyarkerdene [n] belirtme sıfatı sifetê nedîyarîye [n] belgisiz sıfat sifetê nîşankerdene [n] işaret sıfatı sifetê persî [n] soru sıfatı sifetê pêveronayîşî [n] karşılaştırma sıfatı sifetê senînîye [n] niteleme sıfatı sifeto pêrabeste [n] bileşik sıfat sifeto sade [n] basit sıfat sifeto viraşte [n] türemiş sıfat silayî kerdene davet etmek silayîbîyaye [n] davetli silayîbîyayîye [m] davetli silayîkerdiş [n] davet etme silayîname [n] davetname silayîye [m] davet Silîvan Silvan simore [n] sincap sinife [m] sınıf sipî ak sipî beyaz Sipî yo se vewre. Kar gibi beyazdır. sipîyê çimî [m] gözakı siquling, -e turna sira [m] sıra (üzerine oturulan sıra) sirote [m] yanak Sirûc Suruç sivik, -e hafif sîgorta [m] sigorta Sîngapûr Singapur sîpa [m] sıpa sîpe [n] sıpa sîs ak sîs beyaz sîsperike [m] kelebek sîstem [n] sistem sîvîl, -e sivil sîvîlîye [m] sivillik sîvîlîzasyon [n] medeniyet sîvîlîzasyon [n] uygarlık Sîvrîce Sivrice sîya kara sîya siyah sîyaset [n] politika sîyaset [n] siyaset sîyasî politik sîyasî, -ye siyasal sîyasî, -ye siyasi Sîyerra Leone Sierra Leone Slovakya Slovakya Slovenya Slovenya solin, -e tuzlu Somalya Somali sond [n] ant sond [n] yemin sond wendene ant içmek sond wendene yemin etmek sond werdene ant içmek sond werdene yemin etmek sosyal içtimai sosyal sosyal sosyalîst, -e sosyalist sosyalîstîye [m] sosyalistlik sosyalîzm [n] sosyalizm sosyolojî [n] sosyoloji sosyolojîyê huqûqî [n] hukuk sosyolojisi sosyolojîyê huqûqî [n] hukuk sosyolojisi Spanya İspanya Srî Lanka Seylan Srî Lanka Sri Lanka statu [n] statü Stokholm Stockholm stratejî [m] strateji stratejîk, -e stratejik suc [n] suç suc kerdene suç işlemek sucdar kriminel sucdar kerdene suçlamak sucdar, -e suçlu sucdarîye [m] suçluluk sucdarkerda [m] suçlanan sucdarkerde [n] suçlanan sucdarkerdox, -e suçlayan suffîks [n] sonek suffîks [n] takı Surînam Surinam surme [n] sürgü (silah sürgüsü) sursuruk [n] anüs çıkıntısı suwar, -e atlı suwarî [n] atlı suwarî, -ye süvari suwarîye [m] atlı suxta [m] öğrenci suxta [m] talebe suxte [n] öğrenci suxte [n] talebe suxteyîye [m] öğrencilik suxteyîye [m] talebelik Sûdan Sudan sûr kırmızı sûravêlk [n] flaman kuşu sûravêlk [n] flamingo Sûrîye Suriye Swêd İsveç swêdkî İsveççe Swîs İsviçre şagird, -e öğrenci şagird, -e talebe şagirdîye [m] öğrencilik şagirdîye [m] talebelik şah [n] şah şahbeyîte [n] şahbeyit şahid, -e şahit şahid, -e tanık şahida çiman [m] görgü tanığı şahidê çiman [n] görgü tanığı şahidîye [m] şahitlik şahidîye [m] tanıklık şaîr, -e ozan şaîr, -e şair şaîrane şairane şaîrane şairce şaîrkî şairane şaîrkî şairce şalên kahverengi şalûl [n] baştankara Şam Şam Şankuş Çüngüş şar [n] halk şaristan [n] il şaristan [n] kent şaristan [n] şehir şaristan [n] vilayet şaristanij, -e kentli şaristanij, -e şehirli şatike [m] ense şayene edebilmek şayene yapabilmek şayene (şayîş) muktedir olmak şayîş edebilmek şayîş yapabilmek şebek [n] şebek şehadetname [n] diploma şehîd bîyene şehit düşmek şehîd bîyene şehit olmak şehîd, -e şehit şema [m] şema şeme [n] cumartesi şempanze, -ye şempanze şenik az şenik, -e hafif şenik, -e küçük şenik, -e yaşça küçük şert [n] şart şertin, -e şartlı şeş altı şeş sey altı yüz şeşin, -e altıncı şeştî altmış şeştîyin, -e altmışıncı şeytanok [n] salyangoz şêr, -e aslan Şêrvan Şirvan şêwirmend, -e danışman şêwirmendîye [m] danışmanlık şik [n] kuşku şik [n] şüphe şik kerdene şüphelenmek şikkerda şüpheli şikkerde [n] kuşkulu şikkerde [n] şüpheli şilike [m] ense şima siz Şima vajêne ke ma zî vajî. Siz söyleyin ki biz de söyliyelim. şirika lewî alt dudağın ortasındaki ince girinti şirît [n] kiriş (dam direklerinin üzerine sıralandığı kiriş) şîîre [m] şiir şîîrkî şiirsel Şîlî Şili şîyês on altı şûbe [n] şube tabut [n] anüs çıkıntısı Tacikîstan [n] Tacikistan tadayox, -e çeviren tajî, -ye tazı taktîk [n] taktik taloq [n] erteleme taloq eştene ertelemek taloq kerdene ertelemek Tanzanya Tanzanya taqîb [n] takip taqîb kerdene izlemek taqîb kerdene kovuşturmak taqîb kerdene takip etmek taqîbat [n] kovuşturma taqîbat [n] takibat taqîbkerdiş [n] kovuşturma taqîbkerdox, -e izleyici tarîx [n] tarih Tatos Tekman tavûs. -e tavus taxe [m] mahalle tay az taybetî hususi taybetî, -ye özel tayê bazı Tayland Tayland Taywan Formoza Taywan Tayvan tazî, -ye tazı tebaxe [m] ağustos tebeşîr [n] tebeşir tebîet [n] doğa tebîet [n] tabiat tebîî doğal tebîî tabii tecîl [n] tecil tecîl kerdene tecil etmek tecîlkerdiş [n] tecil etme tede içinde tedeyî içindekiler tef-tal eşya teftîş [n] denetleme teftîş [n] teftîş teftîş kerdene denetlemek teftîş kerdene teftîş etmek tehqîqat [n] soruşturma tehqîqat [n] tahkikat tehqîqat kerdene soruşturmak tehqîqat kerdene tahkikat yapmak tehqîqat viraştene soruşturmak tehqîqat viraştene tahkikat yapmak Tehran Tahran tehta çarî [m] alın kemiği tehta sênî [m] göğüs kemiği teklîf [n] öneri teklîf [n] teklif teklîfê qanûnî [n] kanun teklifi teklîfê qanûnî [n] yasa önerisi teknîk [n] teknik teleba [m] öğrenci teleba [m] talebe telebe [n] öğrenci telebe [n] talebe telebeyîye [m] öğrencilik telebeyîye [m] talebelik temamker [n] tümleç temmuze [m] temmuz teneffus [n] teneffüs tenê biraz tepîştene yakalamak tepîştiş [n] yakalama teq-req gürültü patırtı teq-req pat küt teq-req tak tuk term [n] terim termîn [n] dönem (eğitim-öğretim yılının yarısı) termîn [n] sömestr termîn [n] yarıyıl termînê payîzî [n] birinci dönem (güz dönemi) termînê payîzî [n] birinci sömestr (güz dönemi) termînê payîzî[n] birinci yarıyıl (güz dönemi) termînê wesarî ikinci yarıyıl (bahar dönemi) termînê wesarî [n] ikinci dönem (bahar dönemi) termînê wesarî [n] ikinci sömestr (bahar dönemi) terraqe [m] sohbet tertul tırtıl tesdîq [n] tastik tesdîq kerdene tastik etmek teşrîne [m] kasım tevdîre [m] üstkol tevdîre [m] üstkol tewir tür tewir bi tewir türlü türlü tewqîf [n] tevkif tewqîf [n] tutuklama tewqîf kerdene tevkif etmek tewqîf kerdene tutuklamak texlîya [m] tahliye texlîya kerdene tahliye etmek texlîyakerdîş [n] tahliye etme texlîyaya şertine [m] şartlı tahliye texte [n] tahta teyr, -e kuş têdust eşit têdustîye [m] eşitlik Têrcan [n] Tercan têver nayîş sertçe tartışma ti sen Ti çitur a? Sen nasılsın? Ti senî pîyê xo ra wina vanî? Babana nasıl böyle dersin? Ti senîn î? Sen nasılsın? tib [n] tıp tibo edlî [n] adli tıp tibo edlî [n] adli tıp tikê az tikê biraz tirk, -e Türk tirkî Türkçe Tirkîya [m] Türkiye Tirkmenîstan [n] Türkmenistan tirşim biraz tiştîrî [n] bir-iki yaşındaki keçi yavrusu (çepiç) tizike [m] anüs çıkıntısı tîcaret [n] ticaret tîmsah, -e timsah tîya bura tîya burası tîyatro [n] tiyatro to sen To îman bi Hûmay ardo. Tanrı'ya inanmışsın. Togo Togo toldir [n] kalçanın alt bölümü Tonga Tonga Adaları torım, -e deve yavrusu totalîter, -e totaliter trajedî [n] trajedi transîtîf geçişli tuk [n] apış arası kılları turturik [n] anüs çıkıntısı tuşk, -e bir-iki yaşındaki keçi yavrusu (çepiç) tuşk, -e tusk, -e çepiç Tuvalu Tuvalu Tûnis Tunus tûtî, -ye papağan tûtîyê terraqe [m] muhabbet kuşu tûtîyê xoşebere [n] muhabbet kuşu Tûx Tatvan uca ora uca orası uca ya oradadır uca yo oradadır Ukrayna Ukrayna Umman Umman unîversîte [m] üniversite Urdun Ürdün Ûganda Uganda Ûrûgûay Uruguay ûsul [n] usul vakur [n] kuzey vakurê rojawanî [n] kuzeybatı vakurê rojhelatî [n] kuzeydoğu vameke [m] bademcik Vanuatu Vanuatu varike [m] piliç vate [n] söz vateyê verênan [n] atasözü vateyo verên [n] önsöz vejîyayene teneffus teneffüse çıkmak velikê peyîke [n] baldırın arka kısmı velikê qorrî [n] uyluğun arka kısmı velke [m] böbrek vena [m] gri renkli güvercin Venezuela Venezuela veng ses vengin, -e sesli vengin, -e ünlü ver [n] kıyı ver [n] ön ver [n] yaka ver [n] yan ver bi -e doğru vera ... karşısında vera dayene salıvermek vera dayene tahliye etmek Vera mi mevinde! Karşımda durma! vera... karşı veracêr aşağıya doğru veracêr iniş veracor yokuş veracor yukarıya doğru veradayîş [n] salıverme veradayîş [n] tahliye veradayîş [n] tahliye etme veradayîşo şertin [n] şartlı salıverme veradayîşo şertin [n] şartlı tahliye Verba mi vindeto qisey keno. Karşımda durmuş konuşuyor. verba... karşı verba... karşısında veredat [n] önedat verek, -e kuzu verendam, -e aday üye verendamîye [m] aday üyelik verê önce verên, -e eski verên, -e ilk verên, -e önceki verên, -e öndeki verg [n] kurt verge [m] dişi kurt vergolim [n] kasık vernamzed, -e aday adayı vernamzedîye [m] aday adaylığı vernî [m] ön verroj ayçiçeği verroj güneşlik (güneş ışınlarını alan yer, güneşleme yeri) verva ... karşı verva ... karşısında verzîn eyer vurma yaşına gelmiş at vêre [n] işkembe vile [n] boyun vinî [m] burun viraşte [n] türemiş viraştîye [m] türemiş virên, -e eski virên, -e ilk virên, -e önceki virên, -e öndeki virênî [m] ön virênîye [m] ön viz-viz vızıldama viz-viz vızıltı vize-vize vızıldama vizêr [n] dün vizêrên, -e dünden kalma vizêrên, -e dünkü vizêrin, -e dünden kalma vizêrin, -e dünkü vizik [n] sivrisinek vizike [m] karasinek vizike [m] sinek Vîetnam Vietnam vîjnaya [m] seçilen vîjnaya [m] seçilmiş vîjnaya [m] seçkin vîjnaye [n] seçilen vîjnaye [n] seçilmiş vîjnaye [n] seçkin vîjnayîş [n] seçim vîjnayîş [n] seçmek vîjnayox, -e seçmen vîrameyîş [n] anı vîrameyîş [n] hatıra vîst yirmi vîstin, -e yirminci vîstin, -e yirminci vîştira [n] tosun Vîyana Viyana vîyarte [n] geçmiş vîye [n] boyun vosn [n] koç walî, -ye vali Waşîngtin Washington waştene istemek waştiş istek waştiş [n] istem waştiş [n] talep waştişname [n] arzuhal waştişname [n] dilekçe waştox, -e istekli waştox, -e talepkar wayîra milkî [m] mülk sahibi wayîrê milkî [n] mülk sahibi wayîrîye [m] iyelik wayîrîye [m] mülkiyet weçînayîş [n] seçim weçînite [n] seçilen weçînite [n] seçilmiş weçînite [n] seçkin weçînitene [m] seçmek weçînitîye [m] seçilen weçînitîye [m] seçilmiş weçînitîye [m] seçkin weçînitox, -e seçmen wekalet [n] vekalet wekalet [n] vekillik wekaletname [n] vekaletname wekîl, -e vekil wekîlîye [m] vekalet wekîlîye [m] vekillik welat [n] ülke welat [n] vatan welatperwer, -e yurtsever wendegeh [n] okul wendekar, -e öğrenci wendekar, -e talebe wendekarîye [m] öğrencilik wendekarîye [m] talebelik wendene okumak wendiş okuma wendox, -e okuyucu werê ameyene barışmak werê nayîş sertçe tartışma werêameyîş [n] barışma werêardiş [n] sulh wesfdayîş [n] övgü wesfdayîş [n] övme weşan yayın weşanayîne yayımlamak weşanayîş [n] yayım weşanîyayîne yayımlanmak weşanxane [n] yayınevi weşîye [m] sağlık wet öte wetên ötedeki weverên ötedeki weyra ora weyra orası weyra ya oradadır weyra yo oradadır wezaret [n] bakanlık wezaret [n] vekalet wezaret [n] vekillik wezaretê awanîye [n] bayındırlık bakanlığı wezaretê bazirganîye [n] ticaret bakanlığı wezaretê dewlete [n] devlet bakanlığı wezaretê dormeyî [n] çevre bakanlığı wezaretê edaletî [n] adalet bakanlığı wezaretê enerjî [n] enerji bakanlığı wezaretê karî [n] çalışma bakanlığı wezaretê kulturî [n] kültür bakanlığı wezaretê malîye [n] maliye bakanlığı wezaretê pawitişî [n] savunma bakanlığı wezaretê perwerdeyî [n] eğitim bakanlığı wezaretê petrolî [n] petrol bakanlığı wezaretê weşîye [n] sağlık bakanlığı wezaretê zîretî [n] tarım bakanlığı wezaretê zîretî [n] ziraat bakanlığı wezîr, -e bakan wezîra zîretî [m] tarım bakanı wezîra zîretî [m] ziraat bakanı wezîrê zîretî [n] tarım bakanı wezîrê zîretî [n] ziraat bakanı wezîrîye [m] bakanlık wezîrîye [m] vekalet wezîrîye [m] vekillik Wêranşar Viranşehir wêret, -e akraba wêretîye [m] akrabalık wina böyle winasî, -ye böylesi winî öyle wisar [n] bahar wisar [n] ilkbahar wîlayet [n] il wîlayet [n] vilayet xalofir [n] uğurböceği xaloyînan dayıgil xaloyînan dayigiller xalxalok [n] uğurböceği xapa hermî [m] bilek (el bileği) xapa linge [m] bilek (ayak bileği) Xarpêt Elazığ xaşîya vêrî [m] göbek (şişman karın) xazmik [n] geniz xebate [m] iş xedema [m] hademe xedeme [n] hademe Xelat Ahlat Xelfetî Halfeti xenzîr, -e domuz xerîta [m] harita xeyrêmeşrû gayri meşru xezal, -e ceylan Xinûs Hınıs xir [n] penis xir [n] sik Xirvatîstan [n] Hırvatistan xişn, -e büyük xiyabî gıyabî xizmet [n] hizmet xizmeto leşkerî [n] askeri hizmet xo kendi xo ra kendisinden xora zaten Xoresan Horasan Xortî sey camêrdan xo ver ro da. Delikanlı erkekçe (yiğitler gibi) direndi. Xorxol Yayladere xoser bîyayene bağımsız olmak xoser bîyayîş bağımsız olma xoser, -e bağımsız xoser, -e yalın xoserîye [m] bağımsızlık xoşebere [m] sohbet xoverdayîş [n] direniş xovereştiş [n] direniş xoverrodayîş [n] direniş xoz, -e domuz Xozat Hozat Xulaman Alacakaya ya evet yabanî, -ye yabani yan ... yan ... ya... ya... Yan ez yena yan ti. Ya ben gelirim, ya da sen. yasax [n] yasak yaxte [n] at Yemen Yemen yew bir Yew cinî û yew kêneke roniştî. Bir kadın ve bir kız oturmuşlar. yew mêrdek [n] adamin biri yew mêrdek [n] bir adam yew mêrdek [n] bir insan yewbînan birbiri yewbînî birbiri yewbîyaye [n] birleşik yewbîyayene birleşmek yewbîyayene [m] birlik yewbîyayîş [n] birleşme yewbîyayîş [n] birlik yewbîyayîye [m] birleşik yewendes on bir yewendesin, -e onbirinci yewhûmar tekil yewin, -e birinci yewin, -e birinci Yewîya Ewropa (YE) Avrupa Birliği (AB) yewîye [m] birlik yewşeme [n] pazar Yunanîstan [n] Yunanistan Yûgoslavya Yugoslavya zaf çok zafhûmar çoğul Zaîre Kongo Zaîre Zaire Zambîya Zambiya zanî [n] diz zare [n] safra kesesi Zelandaya Newîye [m] Yeni Zeland zemîr [n] adıl zemîr [n] zamir zemîrê kesî [n] şahıs zamiri zemîrê nedîyarîye [n] belgisiz zamir zemîrê nîşankerdene [n] işaret zamiri zemîrê persî [n] soru zamiri zemîrê wayîrîye [n] iyelik adılı zemîrê wayîrîye [n] iyelik zamiri zemîrê wayîrîye [n] mülkiyet zamiri zend [n] dirsek zend [n] önkol zend [n] önkol zengil [n] zil zengil cenayene zil çalmak zengil cinitene zil çalmak zengil piro dayene zil çalmak Zengilî cena. Zil çaldı. Zengilî cinit. Zil çaldı. Zengilî da piro. Zil çaldı. zengilok [n] ademelması (gırtlak çıkıntısı) zerd sarı zerd [n] altın zerenc [n] keklik zerence [m] dişi keklik zerencleyîr [n] küçük yaştaki erkek keklik zerfa cayî [m] yer zarfı zerfa cayî [m] yer zarfı zerfa demî [m] zaman zarfı zerfa demî [m] zaman zarfı zerfa hetî [m] yön bildiren zarf zerfa persî [m] soru zarfı zerfa rewşî [m] durum zarfı zerfe [m] zarf zerfkî zarfsal zergûn yeşil zernin, -e altından yapılma zernin, -e altınlı zerqete [m] yabanarısı zerrên, -e altından yapılma zerrên, -e altınlı zerrî [m] kalp zerrî [m] yürek zerrîya bele kalp zerrîya bele [m] yürek zerrn [n] altın zexer, -e küçük cins köpek zimbêlî [zh] bıyık zimistan [n] kış zincî [m] burun ziwan [n] dil ziwanik [n] küçükdil ziwano qij [n] küçükdil zî de zîlik [n] bızır zîlik [n] klitoris Zîmbabwe Zimbabwe zîndan [n] hapis zîndan [n] zindan zîret [n] tarım zîret [n] ziraat zulzulike [m] nefes borusu zulzulike [m] soluk borusu zuqliqe [m] nefes borusu zuqliqe [m] soluk borusu zuriqe [m] nefes borusu zuriqe [m] soluk borusu zutike [m] anüs çıkıntısı -ên -den yapılma -in -den yapılma -in -lı -ine -li -înan -gil -înan -giller -îye -lık -îye -lik